Berichten over Filantropie

Afgelopen augustus verscheen er een nieuwsbericht op de website van RTL Nieuws dat ik vrij opvallend vond. Het vermogen van de superrijken groeit zo snel dat ze niet in staat zijn om het weg te geven. De Giving Pledge, het initiatief van een aantal superrijken om een groot deel van hun vermogen terug te schenken aan de maatschappij, dreigt te mislukken als de deelnemende miljardairs niet snel een tandje bijzetten. Zo hard kan het dus gaan met vermogensgroei!

Een kleine groep miljardairs krijgt een steeds luidere stem in de wereld van de filantropie, waarschuwt het Institute of Policy Studies (IPS). Zonder gerichte interventie zullen miljardairs die aan filantropie doen dusdanig veel macht naar zich toe kunnen trekken dat ze op gelijke hoogte komen te staan met overheidsinstanties. In het rapport ‘Gilded Giving 2020’ schetst het IPS de gevaren voor de Amerikaanse markt en zet het de hervormingen op een rijtje waarvan zij geloven dat ze hard nodig zijn.

We leven in een tijd waarin vaste waarden opeens veranderen en waarvan we ook niet weten waar we uit zullen komen. Duidelijk is wel dat filantropie zowel tijdens als na de crisis een belangrijke rol heeft. Dat betekent echter niet dat alles bij hetzelfde blijft. Al voor de coronacrisis zagen we duidelijke bewegingen. Naast het traditionele werven en doneren van geefgeld en goederen, zien we al langer een trend van alternatieven: microfinanciering, investeringen in sociale ondernemingen en zelfs giften aan bedrijven. Dit alles vanuit het streven om de grootste impact te bereiken.

We gaan opnieuw een spannende week tegemoet; aan de start van de zesde week intelligente lockdown hopen we duidelijkheid te krijgen over hoe lang de maatschappij nog dicht blijft, met alle gevolgen van dien. In dit liveblog doen we verslag van acties, onderzoek, voorlichting en het toekomstbeeld van de goededoelensector. Hoe de goededoelensector op dit punt gekomen is lees je in onze vorige liveblogs, bijvoorbeeld in die van de paasperiode (6 t/m 17 april), of de van 30 mrt t/m 3 april, 23 t/m 27 mrt of de eerste na de uitbraak (16 t/m 20 mrt).

Het coronavirus waart door de wereld en is ook aan ons land niet voorbijgegaan. Daardoor komen steeds meer goede doelen voor grote uitdagingen te staan. De behoefte aan hun werk stijgt, maar lagere inkomsten nopen tot ingrijpen. Iedereen kijkt dus naar de fondsenwervers, maar die zien zich geconfronteerd met een beperkter aantal beschikbare mogelijkheden. Toch levert ook deze spannende periode weer enkele wijze lessen op voor fondsenwervers. Ik heb er een aantal op een rijtje gezet:

We hebben er een jaartje langer op moeten wachten, maar vandaag, tijdens de online Dag van de Filantropie, werden de eerste resultaten van het nieuwe onderzoek ‘Geven in Nederland’ bekend gemaakt. Uit het onderzoek van het Centrum Filantropische Studies aan de Vrije Universiteit in Amsterdam blijkt dat het totaalbedrag aan giften nog nooit eerder zo hoog is geweest: Nederland gaf in 2018 in totaal 5,7 miljard euro aan goede doelen.

Deze crisis maakt veel los; het haalt het mooiste, helaas soms ook het slechtste van mensen boven. Maar gelukkig deugen de meeste mensen, weten wij sinds het boek van Rutger Bregman.

Hoe staat de goededoelensector ervoor na twee weken 'intelligente lockdown' en 'social distancing'? En wat moet er gebeuren als de crisissituatie nóg een paar weken, misschien wel maanden voortduurt? Ook deze week houdt het Vakblad fondsenwerving weer bij wat er tijdens de uitbraak van het coronavirus gebeurt in de goededoelensector. Lees ook de liveblogs terug van vorige week en die week ervoor.

Het gebeurt me de laatste weken steeds vaker. Een mailtje, een telefoontje of iemand die het tussen neus en lippen aan me vraagt: 'Wat vind jij nou van het samengaan van Goede Doelen Nederland en Nederland Filantropieland?' Tot op heden heb ik gezwegen en er het mijne van gedacht. Maar een uitgesproken mening heb ik wel, en die heb ik toch maar eens getracht te formuleren. Bij deze dus, voor wie er in geïnteresseerd is.

Dit jaar bestaat de belangenbehartiging door en voor fondsenwervende instellingen in Nederland vijfentwintig jaar. Net als Jan van Berkel, de huidige voorzitter van Goede Doelen Nederland, was ik er indertijd bij.