Siep Wijsenbeek (SBF) verdedigt aanpassing registratie ANBI’s in UBO-register bij rondetafelsessie Tweede Kamer

Wijsenbeek startte met een korte toelichting op de standpunten van het SBF, die ook in het positionpaper over de kwestie uitgelegd staan. ‘Ons standpunt is simpel maar toch ook heel principieel: een ANBI heeft geen UBO. Een UBO is een uiteindelijk begunstigd eigenaar, letterlijk vertaald…maar een ANBI heeft geen eigenaar. De begunstigde is de totale samenleving.’

‘Schadelijk’

‘Een bestuurder of een directeur van een ANBI in een register zetten als UBO is schadelijk voor het goede doel, voor de betrokken persoon en ook voor het register. Het geld is voor het goede doel besteed en niet voor een privépersoon. Voor die betrokken persoon is het schadelijk voor de privésfeer en voor de veiligheid, want er staat bij jou als bestuurder ineens een groot bedrag achter je naam, in een openbaar register. Terwijl dat niet het vermogen is van die bestuurder, maar het vermogen van het goede doel. Ook is het ongunstig voor het register zelf, want daar staat dan desinformatie in.’

Dat de Europese wetgeving geen ruimte biedt om een uitzondering te maken voor goede doelen noemt Wijsenbeek ‘buitengewoon ongelukkig’. Hij roept daarom op tot de plaatsing van een voetnoot. ‘Ons voorstel is om expliciet bij de UBO van een ANBI te zetten: ‘dit is geen echte UBO’. De informatie waar het wel om gaat bij een ANBI, staat in het KvK-register: namelijk de statutaire doelstelling en de samenstelling van het bestuur. Die informatie doet ertoe, maar de informatie die we nu willen gaan toevoegen niet.’

‘Koddig’

Voor één van de aanwezige Kamerleden was de inbreng van Wijsenbeek zeer herkenbaar. ChristenUnie-lid Eppo Bruins richtte recent een ANBI-stichting op en was verbaasd toen hij bij de bank aan moest geven wie de UBO van zijn charitatieve instelling is. ‘Uit armoede heb ik mijn eigen naam maar neergezet,’ deelde Bruins mee. ‘De bank doet wat ze moet doen, maar het is inderdaad wel een beetje koddig.’

Tijdens het beantwoorden van de vragen (van o.a. Mahir Alkaya (SP) en Joost Sneller (D66)) refereerde Wijsenbeek op de motie Schouten, waar in mei 2016 al over werd gesproken. In die motie werd expliciet gevraagd om een aparte regeling voor goede doelen en anbi’s. Die motie is diezelfde week nog overgenomen.

‘Niet tegen het register’

Ondanks de kritiek op de rol van ANBI’s in het register benadrukte de SBF-vertegenwoordiger dat ze het register als nuttig ziet en dat het SBF niet terug naar het Europees Hof wil. ‘We zijn niet tegen een UBO-register, maar er moet bij staan wat je wel bent, en wat je niet bent.’

Europese regeling

Na de eerste vragenronde bleven er voor Wijsenbeek twee vragen over: wat er voor goede doelen gedaan kan worden binnen de huidige richtlijnen en hoe de regeling in de rest van Europa werkt.

‘Ja, het is mogelijk om aanpassingen te doen binnen de richtlijnen, ook in het Europese kader,’ aldus Wijsenbeek. ‘Hoe het in andere landen geregeld is verschilt en dat is meteen ook een probleem, want het ene Europese land is het andere niet. Dat maakt het in alle opzichten extra lastig, denk ik. Maar ik denk dat het een kritiek is die algemeen wordt gedeeld door alle betrokkenen, want er zijn landen waar het heel duidelijk is waar het een charitatieve instelling of een filantropische instelling betreft, en sommige niet. Soms staan ze erin, en soms niet.’

En nu?

De standpunten van de sector zijn tijdens het rondetafelgesprek weer verder verduidelijkt. En er bestaat hoop op een uitzondering: een sterretje bij het vakje UBO is een logische en haalbare oplossing, lijkt uit de discussie te blijken. Het SBF heeft het gros van de aanwezige Kamerleden in ieder geval al mee in het voorstel.

* De officiële titel van de wet is ‘Implementatiewet Registratie uiteindelijk belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten'