Deze crisis maakt veel los; het haalt het mooiste, helaas soms ook het slechtste van mensen boven. Maar gelukkig deugen de meeste mensen, weten wij sinds het boek van Rutger Bregman.
Naast de Nederlandse overheid die zijn uiterste best doet de crisis te bestrijden – met het flauwvallen van een overwerkte minister Bruins als teken - worden talloze initiatieven genomen om steun en hulp te verlenen. Zo bieden 10.000 ex-verpleegkundigen zich aan; tropenartsen doen hetzelfde; hulpplatforms worden gevormd; commerciële privéklinieken stellen hun voorraden en apparatuur ter beschikking en restauranteigenaren gaan maaltijden gratis uitdelen aan ouderen in de buurt. De media laten het met graagte zien. Het is mooi en ontroert ook. We moeten het samen doen; we zijn samen, een woord dat telkens en overal opduikt. Al die goede initiatieven, de aantallen, de omvang en de creativiteit ervan lijken te verbazen. ‘Dat wij, als Nederlanders, toch in deze tijden tot zulke mooie daden in staat zijn.’
Nederland heeft ook de grootste non-profitsector van de wereld, zo blijkt uit de internationale studie 'Global Civil Society'.
Wat mij daarbij een beetje verbaast, is die verbazing. Want Nederland is hét land van de inzet voor anderen en de gemeenschap. In alle internationale rankings over vrijwilligerswerk en geefgedrag staat Nederland in de top. Nederland kent een grote sector filantropie van geldwervende fondsen, vermogensfondsen en kerken. Al ruim twintig jaar wordt in het VU-onderzoek 'Geven in Nederland' deze inzet voor de gemeenschap van die burgers, maar ook van fondsen, bedrijven en goededoelenloterijen in kaart gebracht.
Nederland heeft ook de grootste non-profitsector van de wereld, zo blijkt uit de internationale studie 'Global Civil Society'. Als de boom achter het huis van Anne Frank omvalt, is er de volgende dag de 'Stichting ter behoud van die boom'. 'Zet drie Nederlanders bij elkaar en je hebt een stichting', merken buitenlandse collega’s gekscherend op. De Vereniging Nederlandse Organisaties van Vrijwilligersorganisaties, de NOV, vertegenwoordigt 360 (koepel)organisaties; circa 5,5 miljoen Nederlanders doen vrijwilligerswerk.
Dit maatschappelijk middenveld, deze maatschappelijke verbanden, traditioneel of modern, zoals crowdfunding- of steunplatforms als ‘deedmob’, spelen juist ook een rol in de aanpak van de huidige crisis. Deze ‘mediating structures’ hebben evenveel – en misschien wel meer - invloed op het gedrag van individuele burgers. Deze maatschappelijke en levensbeschouwelijke organisaties ontbreken nog in de communicatie en oproepen van overheidswege, waar het kabinet zich tot ons, 17 miljoen individuele Nederlandse burgers, richt. Tijd voor een 'Nationale Maatschappelijke Coalitie'?