De wereld staat op z'n kop. Sinds enkele weken zijn we helaas massaal in de greep van het Corona-virus. En natuurlijk gaan we als fondsenwervers door. Ons werk houdt nooit op, juist nu niet, nu we zo hard nodig zijn. Maar de vraag die veel van ons bezig houdt, luidt: 'Wat kan er nog?'
Dit artikel verscheen eerder deze week op http://fundraiseronline.blogspot.com/
--
Dagelijks heb ik contact met fondsenwervers en hun leidinggevenden. De meesten zitten, net als ik, inmiddels thuis en hebben vooral online contact met hun collega's. Tussen alle privé beslommeringen proberen ze zo goed als kwaad hun werkzaamheden overeind te houden.
Dat lukt de één beter dan de ander. Want als je dagelijks werk het coördineren van een straatwervingsprogramma is, kan je je doelstellingen nu wel vergeten. En inmiddels is het ook wel duidelijk dat dit voorlopig nog niet verandert. We zitten hoogstwaarschijnlijk nog wel een paar maanden met de kinderen achter de geraniums.
Dus is de belangrijkste vraag waar velen mee worstelen: 'Wat kan nu nog wel?'
Klussen
Welnu, er zijn nog heel wat klussen die gedaan moeten worden:
Om te beginnen een voor de hand liggende, maar wel een heel belangrijke taak. Kijk eerst eens naar de jaarplanning en vooral ook de meerjarenplanning. Wat gaat er veranderen en wat betekent dat voor de geplande budgetten en opbrengsten van de organisatie? Denk daarbij aan de volgende zaken.
Hoe gaat het met straatwerving en huis-aan-huiswerving? Voorlopig gaat dat stilvallen en ga er maar vanuit dat het nog enkele maanden zal duren. Maar wat betekent dat voor de periode daarna. Iedere organisatie kan wel 'een inhaalslag' willen maken, maar zijn die wervers dan nog wel beschikbaar? En realiseren die vergelijkbare resultaten? Bestaan de leveranciers überhaupt nog?
De collecte valt voor sommige organisaties weg. Een verlies aan directe inkomsten, maar er is meer. Wat betekent dat voor het bestand aan collecterende vrijwilligers? Zijn die er volgend jaar nog wel? Moeten we met een hoger verval rekening houden?
Fondsenwervende evenementen, uiteenlopend van gala's, hardloop-, zwem- of fiets activiteiten, badeendraces of golftoernooien, ze worden allemaal afgelast. Ook hier vallen directe inkomsten weg en is het nog maar de vraag hoe het komend jaar zal zijn. Zijn die vrijwilligers nog net zo gemotiveerd? Of hebben ze wel wat anders aan hun hoofd? En bestaan de sponsoren nog?
Telemarketing staat ook onder druk. Diverse callcenters sluiten hun deuren, sommigen staat het water nu al aan de lippen. En ook hier is de vraag of er over enkele maanden genoeg capaciteit is om achterstanden alsnog weg te werken. Ga er maar vanuit dat de het kosten/baten plaatje er tegen die tijd anders uit zal zien.
De beurs is fors naar beneden en zal ongetwijfeld de komende maanden nog wel een paar klappen te verduren krijgen. Dat heeft consequenties voor vermogens. Denk aan vermogensfondsen. Een deel van hen heeft komende jaren minder middelen beschikbaar om te verdelen en zal dus kritischer worden in hun keuzes!
Een ander effect, waarvan de ontwikkeling van de beurskoers slechts een weergave is, is de brede neergang van de inkomsten van bedrijven. En als je als bedrijf een keuze moet maken tussen mensen ontslaan of je budget voor 'maatschappelijk verantwoord ondernemen' terugschroeven, ligt het resultaat van die keuze wel voor de hand. Ga er maar vanuit dat sponsorinkomsten onder druk zullen staan, zeker bij degene die dat ontvangen vanuit het MKB. De echte klap voor bijvoorbeeld de sportwereld moet nog komen!
In de hele wereld zien we nu de werkloosheid toenemen, ook in Nederland. En dat betekent dat gezinsinkomens teruglopen. Ongetwijfeld leidt dat tot een toename aan donateurs die hun maandelijkse bijdrage stopzetten.
In het grootste deel van Europa - voor Nederland heb ik nog weinig gegevens - zie ik drukkerijen tijdelijk sluiten of hun capaciteit terugschroeven bij gebrek aan personeel. Dat zal dus ongetwijfeld druk zetten op de productie van mailingen e.d.
Verbeteringen
Het goede nieuws, vanuit het oogpunt van een fondsenwerver althans, want het is bepaald niet altijd echt goed nieuws, is dat er ook verbeteringen op komst zijn:
Er overlijden dit jaar meer ouderen dan normaal. Dat betekent ongetwijfeld dat het volume aan nalatenschappen en legaten zal stijgen. Maar let op, het zijn vooralsnog vooral kwetsbaren die de dupe zijn, die de komende jaren toch wel afscheid zouden nemen, dus is er waarschijnlijk vooral sprake van een korte termijn opleving en zal er in de periode daarna sprake van een terugval zijn. Vooruitgeschoven inkomsten dus.
In slechte tijden doen goede doelen in historisch perspectief over het algemeen fondswervend goede zaken, omdat het besef over nut en noodzaak van de diverse organisaties bij mensen toeneemt. Dat wordt nog eens versterkt door een toenemend saamhorigheidsgevoel in de maatschappij. Zoals we in goede tijden een toenemende individualisering zien, zullen we nu een omgedraaid proces waarnemen. Maar daar moet een organisatie wel actief op inspelen.
Als oud marketeer bij een loterij weet ik als geen ander dat mensen in economisch barre tijden meer gaan gokken. Ga er dus maar van uit dat de opbrengsten van loterijen de komende jaren toe zullen gaan nemen.
En natuurlijk is er één kanaal dat een grote boost maakt in een periode dat iedereen thuis zit: online fondsenwerving.
En dan het antwoord op de cruciale vraag: 'Wat wel?'
De meeste mensen zijn nu online. Dat biedt kansen.
De toename in het gebruik van sociale media, zoals Facebook, LinkedIn en Twitter is groot. Wees niet alleen present, meer dan normaal, maar focus daarbij op conversie. Werf actief volgers en likes. Veel commerciële organisaties hebben hun budgetten teruggebracht, dus de kosten zijn beduidend lager. En ook de acties die tot directe conversie leiden zijn nu vele malen goedkoper dan gebruikelijk.
E-mail doet het nu heel goed. Niet gek, er is meer dan gebruikelijk aandacht voor. Verzend nu je fondsenwervende verzoeken (nee, niet meer nieuwsbrieven, vooral directe appeals).
Organiseer confrontatiemomenten (webinars, vragenuurtjes etc.) maar laat die vergezeld gaan van een fondsenwervende boodschap.
Investeer in Google Display. De resultaten zijn nu beter dan ooit.
Optimaliseer de donatiemodule van je website. Zit er bovenop en check met grote regelmaat waar verbetering mogelijk is.
Ga aan de slag met freemiums. In ruil voor je contactgegevens (waar je in de toekomst bijvoorbeeld op kan bellen) krijg je van ons iets leuks om met kinderen/kleinkinderen etc. te doen. Van Peruaans koken tot vogels spotten in eigen tuin of 100 speltips om te doen met je cavia.
Denk ook nog eens aan SMS. Ik zie de resultaten wekelijks verbeteren!
Maar online is niet het enige:
Ook vanuit huis zijn fondsenwervende evenementen te organiseren. Van gamemarathon, Netflixquiz tot balkon-tiendaagse of knutselwedstrijd, er zijn genoeg creatieve ideeën en mensen hebben er nu de tijd en aandacht voor, dus wees creatief.
Bereid nu alvast je aanvragen bij vermogensfondsen voor.
Besteed extra aandacht aan subsidies. Overheden, zowel nationaal als Europees, bieden heel wat mogelijkheden. Het zijn vaak intensieve trajecten, maar juist nu heb je de mogelijkheid om grote bedragen binnen te slepen.
Inventariseer welke programmaonderdelen onder druk komen te staan bij teruglopend inkomsten en vraag daar nu aandacht voor. 'Zij hebben u nodig, juist nu!
Inventariseer ook of er nieuwe mogelijkheden ontstaan door deze crisis. En ga daar dan ook meteen mee aan de slag. Nu is de urgentie hoog, de droom van ieder fondsenwerver. (Persoonlijk verbaas ik me er oprecht over dat er nog geen Giro555 actie is gestart voor slachtoffers en zorgverleners. Dat doen we bij iedere humanitaire ramp, maar nu, bij een ramp van ongekende omvang in eigen land, niet???).
Ga in gesprek met je leveranciers. Een kleine investering nu kan er voor zorgen dat ze straks meer voor je kunnen betekenen. Zij hebben het nu moeilijk, door ze nu te helpen sta je straks vooraan in de rij!
Vraag je vrijwilligers om op andere manieren actief te worden, zodat ze betrokken blijven. Denk bijvoorbeeld aan:
Organiseer van een digitale collecte.
Ondersteunen in sociale media door het delen van je berichten.
Denk ook aan je ambassadeurs. Veel BN'ers hebben het op dit moment rustig, omdat ze geen of weinig werk hebben. Vraag ze juist nu om zich extra in te zetten.
En hoe hard het ook is...communiceer (wel netjes!) over nalatenschappen en legaten. Natuurlijk zullen mensen, ook intern, betogen dat het onkies is, maar het voorziet wel degelijk in een acute behoefte. De vraag is dus niet 'of je het moet doen', maar 'hoe?'.
Sterkte en succes
Ongetwijfeld is er nog veel meer te bedenken. Ga naar http://fundraiseronline.blogspot.com/ en laat het weten in de comments. En laten we als fondsenwervende gemeenschap elkaar vooral steunen en helpen. Maar vooral: Sterkte in deze spannende dagen en let op elkaar!