Een klein bedrag, via een wekelijkse SMS, schenken aan de allerarmste vrouwen van Afrika. Dat is 100WEEKS, een nieuwe manier van hulp bieden en doneren. Doel: vrouwen binnen een tijdsbestek van 100 weken blijvend uit de extreme armoede halen. Hoe werkt deze manier van direct giving, wie ontvangen het geld en wat is de impact? Vakblad fondsenwerving vroeg het Jeroen de Lange, medeoprichter van 100WEEKS.
Eerst even een kleine uitleg over het principe van 100WEEKS: elke maandagochtend stuurt de organisatie vele groepen van elk twintig Afrikaanse vrouwen een SMS met een code. Met deze code kunnen de vrouwen bij een ‘mobile money’ kiosk hun SMS omzetten in contactgeld. De vrouwen bepalen zelf hoe zij het geld besteden. Zij weten immers als geen ander wat ze als eerste nodig hebben om uit de armoede te komen. De impact van het programma wordt continu gemeten met behulp van mobile enquêtes. De gever ontvangt op zijn beurt zogenaamde impact infographics en foto’s van de groep. Zij kan zo zien waar de bijdrage naar toe gaat en wat de vrouwen met de donaties doen.
Van 10 vrouwen naar 640 gezinnen
100WEEKS in begonnen in Rwanda, een land waar medeoprichter Jeroen de Lange gewoond en gewerkt heeft. Hij kent het gebied en de mensen. Volgens de Wereldbank is Rwanda het op twee na beste land om zaken te doen in Afrika. Het BNP groeit jaarlijks met 8%. Maar op het platteland heerst nog steeds extreme armoede, vooral onder vrouwen die vaak alleen een gezin moeten onderhouden. Elke dag is het voor deze moeders een gevecht om te overleven.
Jeroen: ‘In Rwanda begonnen we met een groepje van 10 vrouwen, inmiddels hebben we 640 gezinnen geld en financiële training gegeven in Rwanda, Ghana en Oeganda.’
Geven en coachen
De allerarmste vrouwen zijn geselecteerd door lokale partners. Dat er geen mannen meedoen aan dit project is omdat uit onderzoek is gebleken dat vrouwen verantwoordelijker met geld omgaan dan mannen en omdat vrouwen het belang van hun gezin vaker vooropstellen.
Naast hun wekelijkse bijdrage krijgen de vrouwen van lokale coaches training in boekhouden, sparen en plannen. Ze starten hun 100 weken in een samengestelde groep, zodat ze elkaar kunnen steunen en inspireren en elkaar kunnen helpen met grote uitgaven en investeringen. Zodra in basisbehoeften – zoals voeding en onderdak – is voorzien, kunnen de vrouwen werken aan toekomstplannen en bijvoorbeeld investeren in een eigen bedrijf. Na 100 weken stopt de bijdrage en staan ze op eigen benen.
Is deze manier van geven niet te mooi om waar te zijn?
Jeroen: ‘Zeker niet. Het is keihard bewezen in de praktijk en door wetenschappelijk onderzoek. Direct geven, vertrouwen en een beetje coaching is een snelle en effectieve manier om de allerarmsten blijvend te helpen. Van overleven naar gewoon leven. We zijn daarbij niet over één nacht ijs gegaan, maar hebben eerst alles uitgebreid in de praktijk getest, met goede resultaten.’
Transparant
Iedere door een donateur gegeven 10 euro wordt als volgt besteed:
- €8 uitgekeerd in cash
- €1 selectie, coaching en impactmeting
- €1 organisatiekosten
Van óverleven naar leven
‘We zijn nu in Rwanda, Ghana en Oeganda actief en starten volgend jaar in Ivoorkust met steun van de Chocolonely Foundation. Met lokale coaches helpen we inmiddels 640 gezinnen, ongeveer 3200 mensen, een beter bestaan op te bouwen. Zestig van hen hebben het programma afgerond. Over niet al te lange tijd start de duizendste vrouw met het programma. In de beginfase wordt het geld vooral besteed aan de basisbehoeften. Gezinnen eten twee maaltijden i.p.v. één per dag, de kinderen gaan weer naar school, schulden worden afbetaald en er is geld voor medicijnen kleren en schoenen. De dagelijkse stress om te overleven valt weg en maakt plaats voor geloof in een beter leven. Daardoor krijgen de vrouwen lucht om na te denken, om weer plannen te maken. De vrouwen starten met spaar- en coachings-groepen en ze wisselen onderling kennis en ervaringen uit. Onderdeel zijn van een groep geeft hen zelfvertrouwen. Ze staan er niet alleen voor. Dit leidt tot mooie ideeën.’
Investeren in de toekomst
‘Na een paar maanden gaan de vrouwen sparen en investeren. Ze kopen grotere voorraden met betere kwaliteit om op de markt te verkopen. Ze kopen vee en een stukje land, zetten kleine bedrijfjes op, bouwen een huis voor de verhuur, of schaffen een naaimachine aan. Na 100 weken zijn ze mentaal en fysiek sterker, hebben ze bedrijfsmiddelen en een inkomen waarmee ze een duurzame toekomst kunnen veiligstellen. De gezinnen hebben daardoor ook toegang tot (verdere) scholing en verzekeringen. En ze staan financieel helemaal op eigen benen.’
‘Temporary cash for permanent change.’ Mensen voorgoed uit de armoede helpen te ontsnappen. Maar maakt 100WEEKS dit ook waar?
‘De eerste groep vrouwen rondde het 100WEEKS-programma inmiddels al ruim een jaar geleden af. Tijd voor een proef op de som dus. We zochten de 100WEEKS-voortrekkers weer op en vroegen ze hoe het ze vergaan was nadat de wekelijkse betalingen stoppen. Wat bleek? De resultaten zijn zeer bemoedigend. Meeste vrouwen hebben niet alleen de positieve ontwikkeling die ze hebben doorgemaakt weten vast te houden, ze hebben zelfs extra stappen gezet. Zo nam de totale hoeveelheid vee die de vrouwen in bezit hadden toe en eten vrijwel alle gezinnen nu nog beter dan ze deden op het moment dat het programma werd afgerond. Op de website www.100weeks.nl is het rapport van de resultaten van deze groep te lezen.’
‘Natuurlijk was er ook ruimte voor verbetering. Zo merkten we dat veel vrouwen moeite hadden met het managen van inkomsten en uitgaven. Inmiddels ondervangen we dit door het aanbieden van training in financial literacy. Ook is ons selectieproces verbeterd naar aanleiding van de ervaringen die we op hebben gedaan met de eerste groep 100WEEKS-pioniers. Maar zelfs bij de vrouwen die moeite hadden de volle vruchten van het programma te plukken, waren verbeteringen zichtbaar.’
