In het nieuwe regeerakkoord hebben de formerende partijen PVV, VVD, NSC en BBB aangekondigd dat de behandeling van de Wet transparantie maatschappelijke organisaties (Wtmo) – waarmee ongewenste buitenlandse financiering van non-profitorganisaties bestreden zou moeten worden - wordt doorgezet. Privacy First stuurde de verantwoordelijke commissie een brandbrief met daarin de boodschap: het wetsvoorstel is ongeschikt om het beoogde doel te bereiken.
Het eerste wetsvoorstel werd in 2020 ingediend en daarna lag de behandeling ervan jarenlang stil, onder andere vanwege kritiek vanuit het maatschappelijk middenveld. Als de wet erdoor komt, heeft dit grote gevolgen voor stichtingen en verenigingen. Zo moeten goede doelen aan een nieuwe administratieplicht voldoen en worden ze verplicht tot het administreren van persoonsgegevens; iets wat gevoelig ligt bij donateurs. Ook de regels rond vrijwilligerswerk worden aangetast door de Wtmo.
Verder zijn specifieke bevoegdheden die handhavers krijgen volgens Privacy First onvoldoende onderbouwd. Verschillende instanties (o.a. het Openbaar Ministerie (OM), de Belastingdienst en de Autoriteit Financiële Markten) mogen donateursgegevens opvragen en die delen met andere organisaties. Ook krijgt het OM de mogelijkheid om via de rechter verregaande verplichtingen aan een ondermijnende organisatie op te leggen.
Volgens Privacy First ‘voldoen de bevoegdheden niet aan de eisen van rechtsstatelijkheid die onder andere door de AVG en het Europese Grondrechtenhandvest aan wetgeving worden gesteld’.
Het stoot Privacy First tot slot tegen het zere been dat de suggestie wordt gewerkt dat non-profitorganisaties op grote schaal voor ondermijning zouden zorgen. ‘Als er maatregelen tegen ondermijnende organisaties nodig zouden zijn, moeten die geen gevolgen hebben voor de reguliere non-profitsector.’
Lees de uitgebreide reactie en de brandbrief op de website van Privacy First.
