De Duits-Oostenrijkse Marlene Engelhorn gaat 25 miljoen weggeven. Ze ontving in 2022 een grote erfenis en voelt zich daar ongemakkelijk bij. ‘Ik heb een fortuin geërfd zonder dat ik er iets voor heb hoeven doen, en de overheid heft er geen belasting over’ vertelt ze. Om een bestemming voor het geld te vinden worden vijftig mensen uitgekozen die een afspiegeling van de Oostenrijkse samenleving zijn.
Engelhorn is nazaat van Friedrich Engelhorn, oprichter van het Duitse chemieconcern BASF. De 31-jarige Marlene ontving miljoenen na het overlijden van haar grootmoeder, Traudl Engelhorn-Vechiatto, wiens vermogen volgens Forbes op 3,8 miljard euro lag.
In Oostenrijk is de erfbelasting in 2008 afgeschaft, dus Engelhorn mag al het geërfde geld houden. ‘Als politici hun werk niet doen en het geld herverdelen, dan moet ik dat zelf doen’, legt Engelhorn uit in een verklaring. ‘Veel mensen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen met een voltijdbaan en betalen belasting over het geld wat ze verdienen met werken. Ik zie dit als een mislukking van de politiek.’
Commissie
De manier waarop Engelhorn het geld herverdeelt is uniek. Een groep van tienduizend willekeurige Oostenrijkers ontving een uitnodiging om deel te nemen aan een discussiegroep die bepaalt waar het geld naartoe gaat. Ook kunnen geïnteresseerden zich online of telefonisch registreren. Uit de aanmeldingen wordt een groep van vijftig mensen gekozen ‘uit alle leeftijdsgroepen, federale staten, sociale klassen en achtergronden.’ Zij zullen tussen maart en juni aanschuiven bij sessies in Salzburg, waarbij ook academici en maatschappelijke organisaties aanwezig zijn. Deelnemers worden vergoed voor hun deelname en hun wil is onderaan de streep wet: Engelhorn zegt geen veto-recht te willen.
Engelhorn is al langer pleitbezorger van hogere belastingen voor rijken. Ze was in 2022 aanwezig in Davos om die boodschap te verkondigen en hield een TED-Talk over het belang van belastingen.
Toelichting door René Bekkers
Hoogleraar filantropie René Bekkers (VU Amsterdam) was te gast bij Nieuws en Co op NPO Radio 1 om het over de bijzondere gift van Engelhorn te hebben: ‘Dit is de eerste keer dat we zoiets meemaken.’ Luister het hele gesprek hier.
