Het Cultuurfonds en Joodse belangenorganisatie CIDI (Centrum Informatie en Documentatie Israël) hebben gereageerd op het bewijs dat Prins Bernhard lid is geweest van de NSDAP. Het Cultuurfonds laat weten ‘onaangenaam verrast’ te zijn door het lidmaatschap van prins Bernhard van de nazipartij, CIDI roept op tot een ‘diepgaand onderzoek’.
Woensdag werd bekend dat de lidmaatschapskaart van de prins in zijn privéarchief op Paleis Soestdijk was gevonden. Eerder bestonden al sterke vermoedens van banden tussen Bernhard en de nazipartij, maar bewijs was daar nog niet voor. De prins zelf ontkende altijd, tot aan zijn dood in 2004, dat hij lid zou zijn geweest.
Cultuurfonds
Het Prins Bernhard Cultuurfonds, dat zich richt op projecten op het gebied van cultuur en natuurbehoud, bestaat sinds 1940. De prins was er vanaf de oprichting bij betrokken. Het Cultuurfonds is geschrokken van het bewijs. ‘Wij hebben de mediaberichten over het bewijs met betrekking tot het NSDAP-lidmaatschap van prins Bernhard gezien. Wij zijn verrast door deze bekendmaking en het bestaan van dit document. We gaan op een rij zetten wat dit nieuws voor ons als Cultuurfonds betekent,’ aldus een statement van het fonds op X.
Het bestaan van het fonds is niet in gevaar, benadrukt een woordvoerder tegenover de NRC. Een naamswijziging is wel één van de opties, al wil het fonds nu nog niet zo ver gaan. ‘Dat gaan we de komende periode intern bespreken. Het is veel te prematuur om nu te zeggen dat we overwegen de naam van de stichting te veranderen.’
CIDI
Het CIDI noemt de onthulling ‘een nieuw onderdeel van een pijnlijk hoofdstuk in onze Nederlandse geschiedenis’. De organisatie vervolgt: ‘Als hij moedig was geweest, zou hij hier transparant over zijn geweest en dat zou vertrouwen hebben gekweekt. De feiten zijn de feiten.’ De organisatie gaat een verzoek tot een onderzoek neerleggen bij demissionair premier Rutte.
CIDI-directeur Naomi Mestrum sprak tegen de NRC over het feit dat het koningshuis nog niet geeft gereageerd op het nieuws. ‘Het zou voor de Joodse gemeenschap goed zijn als er een erkenning komt en een uitleg over hoe de koninklijke familie dit nieuws interpreteert en vormgeeft. Voor de overlevers van de Tweede Wereldoorlog is dit natuurlijk hartstikke pijnlijk, omdat het koningshuis toch wel representatief staat voor Nederland.’
Onderzoek
Niet alleen het CIDI wil graag een onderzoek naar het NSDAP-verleden van de prins. Het initiatief komt van D66-Kamerlid Alexander Hammelburg en het verzoek wordt ook gesteund door GL-PvdA en de PvdD.