De inhoud van het nieuwste rapport van het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) dat gisteren verscheen sloeg in als een bom. De snelheid waarmee het klimaat verandert ligt volgens de klimaatwetenschappers ongekend hoog. Daarmee wordt de kans dat klimaatverandering onomkeerbaar wordt steeds groter. Verschillende milieuorganisaties reageerden verontrust op het IPCC-rapport.
Greenpeace: ‘ingrijpend handelen’
Allemaal zijn zij het erover eens dat er snel en ingrijpend gehandeld moet worden, om ervoor te zorgen dat de aarde leefbaar blijft. ‘Dit is hét moment om de handen ineen te slaan en in actie te komen. We moeten naar deze wanhoopskreet van de klimaatwetenschap luisteren’, zegt Faiza Oulahsen, hoofd van de afdeling klimaat en energie bij Greenpeace Nederland. Zij richt zich daarbij expliciet tot de politiek. Wat Greenpeace betreft wordt het klimaatdoel voor Nederland opgehoogd in lijn met de bevindingen van het IPCC-rapport. ‘Een nieuw kabinet moet in het regeerakkoord antwoord geven op dit rapport. Het mag niet versloffen op de plank terwijl onze politici eindeloos formeren. De wereld staat tegelijkertijd in brand en onder water. Als een nieuwe regering straks niet doet wat volgens de wetenschap dringend nodig is, zullen we hen direct verantwoordelijk houden voor de gevolgen van de klimaatcrisis,’ aldus Oulahsen.
‘De wereld staat tegelijkertijd in brand en onder water’ – Faiza Oulahsen
Natuur & Milieu: ‘Klimaatactie goedkoper dan niets doen’
Ook Natuur & Milieu richt zich tot bestuurders en politici om ‘de wereld te behoeden voor niet te overziene klimaatschade’. Het beleid en het afstoppen van de ergste consequenties moeten zowel in Nederland als over drie maanden bij de klimaattop in Glasgow de hoogste prioriteit hebben. ‘De kosten van niets doen zijn zoveel groter dan de kosten van klimaatactie; dat hebben de recente overstromingen in ons land laten zien.’
Natuur & Milieu doet een aantal concrete suggesties. Zo moet het CO2 reductiedoel voor 2030 naar minstens 55 procent. ‘Nu is dit slechts 49 procent en zelfs voor dit doel liggen we niet op koers. Om de rampzalige temperatuurstijging die het IPCC voorspelt te voorkomen is veel meer nodig.’ Daarnaast pleit de milieuorganisatie voor het daadwerkelijk invoeren van het ‘de vervuiler betaalt’ principe: grote vervuilers betalen volgens Natuur & Milieu amper voor hun impact op het klimaat en dat gaat ten koste van de maatschappelijke steun voor maatregelen. De milieuorganisatie zou ook graag zien dat windenergie op zee wordt gemaximaliseerd, de kolencentrales dichtgaan en er een streep door Lelystad Airport gaat.
De reactie van Natuur & Milieu wordt onderschreven door Natuurmonumenten. ‘Klimaatverandering heeft grote impact op mens én natuur. Helemaal eens dus met deze oproep van Natuur & Milieu’, schrijft de natuurorganisatie via Twitter.
Milieudefensie: ‘Maak einde aan staatssteun olie-, gas- en kolenbedrijven’
Directeur van Milieudefensie Donald Pols schrijft in een reactie op het IPCC-rapport in Trouw dat we ‘rekening moeten houden met plotselinge, onomkeerbare en diep ontwrichtende versnellingen in de opwarming van de aarde. Ook als we de klimaatdoelen halen, dan zouden we alsnog kunnen afglijden naar een onleefbare planeet,’ vreest Pols. Dat komt doordat de natuurlijke processen die ecosystemen in stand houden verstoord zijn. ‘Wanneer de regenbalans van de Amazone omslaat, verandert deze in een savanne en draagt die niet langer bij aan het koel houden van de planeet’.
In het opiniestuk moedigt Pols Nederland – een wereldspeler op het gebied van olie, steenkool en bio-industrie – aan om actie te ondernemen. ‘We kunnen een einde maken aan de miljarden euro’s jaarlijkse staatssteun en exportsteun voor olie-, gas- en kolenbedrijven, de zware industrie en de intensieve veehouderij. Het geld dat vrijkomt kunnen we gebruiken voor het groot maken van duurzame alternatieven.’
'We moeten rekening houden met plotselinge, onomkeerbare en diep ontwrichtende versnellingen in de opwarming van de aarde' - Donald Pols
Extremer weer
‘We weten inmiddels hoe het is om in een wereld te leven die gemiddeld één graad Celsius is opgewarmd,’ concludeert Pols. ‘Overstromingen in Limburg, de hittegolf in Canada tot vijftig graden Celsius, de bosbranden in Turkije en Griekenland. Willen we weten hoe het is om te leven in een wereld die twee graden is opgewarmd, of nog meer?’
Als de aarde verder opwarmt zal dat steeds vaker leiden tot extremer weer, waarschuwen de klimaatwetenschappers in het IPCC-rapport. Zij denken daarbij aan intensere hittegolven, meer zware regenval, grotere droogte en de daar bij behorende bosbranden, en steeds minder permafrost en ijs op de Noordpool.
Ook Nederland had de afgelopen twee jaar al te kamen met temperaturen van boven de veertig graden en een overstroming in grote delen van Limburg en Brabant. Daarnaast is de stijging van de zeespiegel voor Nederland – voor 26 procent gelegen onder NAP – een permanente dreiging.
