Journalistiek freelancersplatform Reporters Online is begin dit jaar begonnen met het vergaren van donaties voor freelancers via hun website. Hoewel het in eerste instantie een experiment betreft is siteoprichter Jan-Jaap Heij ambitieus en enthousiast over het project.
Het concept is makkelijk te begrijpen: een lezer surft naar Reporters Online en klikt op een interessant artikel, leest het, is overtuigd van de boodschap of onder de indruk van het onderzochte onderwerp en doneert vrijwillig een bedrag tussen de € 1,50,- en € 10,- als blijk van waardering. Dit bedrag is vrijwel volledig bestemd voor de portefeuille van de freelancer. Het platform houdt ongeveer tien procent van het gedoneerde bedrag als commissie in, maar verwacht geen verdere tegenprestaties en sluist die paar cent uiteindelijk weer naar de nieuwssite terug.
Jan-Jaap Heij noemt het platform een variatie op Amerikaanse donatiesite Patreon, waarmee artiesten en content creators fondsen kunnen werven. Direct doneren aan een journalist via dergelijke sites vindt bij het Nederlandse publiek echter weinig aftrek. ‘Reporters Online biedt een platform waarmee mensen een donatie kunnen doen aan het werk van de journalist, niet per se aan de journalist zelf. Hoeveel een artikel tot nu toe opbrengt, varieert enorm. Sommige blijven op vijf euro steken, maar op anderen doneren lezers honderden euro’s.’
Reporters Online is niet het eerste nieuwsplatform dat op deze manier geld op probeert te halen. Ook De Correspondent en de Britse krant ‘The Guardian’ wierven al door middel van micropayments.
Tot nu toe zijn vooral stukken waarin de journalist stelling neemt populair en lucratief, vertelde Heij vorige maand op de site van Villamedia. Maar dat betekent niet dat het platform kan uitgroeien tot een plaats waar mensen ongestoord hun opinie kunnen spuien. ‘Daarvoor bestaat Twitter al. Wij hebben een - relatief informeel - filter en werken vanuit een bepaalde redactionele terughoudendheid. Wij streven ernaar artikelen te plaatsen die gemaakt zijn op basis van feiten en hoogwaardige analyse’, aldus Heij tegen Vf.
Hoewel het project nog in de kinderschoenen staat (er wordt bijvoorbeeld nog gezocht naar een manier om transparantie van donaties te geven) kijkt Reporters Online al naar mogelijke uitbreidingen van de site. ‘Maar we zijn een platform voor freelancejournalisten en dat blijven we ook. Ik zou ook heel geïnteresseerd zijn om zoiets voor podcasting en andere nieuwe journalistieke vormen te starten. Het mechanisme lijkt er erg op toepasbaar. We zijn nu twee maanden aan het testen en we zijn zeer tevreden.’
Een extraatje in de vorm van donaties is voor veel freelancers een welkome toevoeging aan hun werk. De journalistieke sector is competitief. Hoewel het aantal freelancers dat amper tot niet rond kan komen van hun werkzaamheden langzaam afneemt, bestaat er toch nog een grote groep freelancers (38 procent) die in financieel zwaar weer zit, aldus de ‘Monitor Freelancers en Media.’
