De directeuren van 34 Nederlandse culturele topinstellingen hebben gezamenlijk een brief geschreven met een duidelijk signaal naar de minister van Rechtsbescherming, Sander Dekker: het conceptvoorstel voor anoniem doneren gaat problemen opleveren en moet van tafel. De waarschuwing werd woensdag ingediend tijdens de internetconsultatie over het wetsvoorstel transparantie maatschappelijke instellingen.
Als het conceptvoorstel door de Kamer komt, moeten maatschappelijke instellingen 'grote giften' van 15.000 euro of hoger openbaar maken. Deze donateurs moeten, voor een periode van 7 jaar, publiekelijk op de website van het goede doel genoemd worden. Op die manier groeit de transparantie en kan misbruik van donatiegeld makkelijker worden bestreden. Tegelijkertijd gaat het voorstel volgens de directeuren hard tegen de 'mecenaatsstructuur' van de culturele organisaties in, en levert het extra verplicht administratiewerk op.
Privacy
'Het aantal particuliere bijdragen groeit jaarlijks en Nederlanders zijn vrijgevig,' schrijven de directeuren in de brief. 'Voor veel donateurs is het belang om anoniem te kunnen geven groot, vanwege redenen van privacy en veiligheid; niet iedere schenker wil dat openbaar is welk goed doel hij of zij steunt, of dat hij of zij zich een belangrijke financiële bijdrage kan veroorloven.'
De culturele instellingen die aan de brief bijdragen vrezen dat de grootte van de donaties zal teruglopen zodat donateurs gebruik kunnen blijven maken van het recht op anonimiteit. 'Giften groter dan 15.000 euro komen onder grote druk te staan als de publicatieplicht daarover doorgaat. Deze maatregel betekent waarschijnlijk dat onze organisaties financieel in de knel komen. We verzoeken u dan ook dringend om het wetsvoorstel niet naar de Tweede Kamer te sturen. Wij begrijpen het belang van transparantie en gaan graag in gesprek over de manier waarop we dat kunnen organiseren. Dat moet mogelijk zijn zonder dat stichtingen en goed bedoelende donateurs in Nederland hier de dupe van worden.'
Theater, orkest, festival, museum
De inhoud van de brief wordt breed gedragen door de Nederlandse cultuursector. Zo werd de waarschuwing ondertekend door de directeuren van grote theaters (Carré, Boijmans Van Beuningen), orkesten (Koninklijk Concertgebouworkest, Nederlands Blazers Ensemble), festivals (Holland Festival, Grachtenfestival) en tal van musea (o.a. Foam, Kunsthal Rotterdam, het Mauritshuis en het Rijksmuseum).
De directeuren kunnen op steun rekenen van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF), die goede randvoorwaarden voor een optimaal functionerende filantropische sector proberen te realiseren. Daarnaast sprak het ART zich uit tegen het conceptvoorstel. Eerder deden de directeuren van grote een aantal grote non-profits (Natuurmonumenten, KWF en Amnesty) al een oproep aan minister Dekker in het Opiniekatern van de NRC.
Meer weten?
Gastauteur Sabine de Wijkerslooth-Lhoëst analyseerde de mogelijke gevolgen van het conceptvoorstel.
Zelf in actie komen?
Dat kan ook: je kan reageren op het wetsvoorstel via het portaal van de overheid.