De ALS Ice Bucket Challenge heeft de gemoederen de afgelopen dagen flink bezig gehouden. Dat was niet voor niets, want de actie leverde alleen al in Nederland meer dan 1 miljoen euro op.
De actie begon in de maand juli van dit jaar in de Verenigde Staten toen een golfer een emmer ijswater over zich heen gooide om aandacht te vragen voor de ziekte ALS. Een ruime maand later werd ook in Nederland de eerste emmer over iemand uitgestort. De online publieksactie kreeg vervoglens ook in ons land veel navolging.
Vorige week gaf Ineke Zaal, PR- en Eventmanager van Stichting ALS Nederland, nog aan dat nog niet duidelijk was hoeveel de actie nu precies had opgeleverd. Directeur Gorrit-Jan Blonk liet onlangs echter weten dat de 1 miljoen euro inmiddels is gepasseerd. In totaal is er al 51000 maal gedoneerd, waar dat normaal 200 donaties per maand zijn. De wijdverbreide aandacht die er nu voor ALS is noemde hij eerder al als een tweede winstpunt voor de bestrijding van de ziekte.
De massale actie– die werkelijk geen precedent kent - houdt de gemoederen flink bezig en kreeg ook kritiek te verduren. Deelnemers werd 'luilaktivisme' verweten: een manier van actievoeren die vooral streeft naar een virtueel klopje op de schouder, zonder dat daar een echte inspanning tegenover staat. Hoogleraar filantropie aan de Erasmus Universiteit Lucas Meijs beredeneerde echter dat deelnemers een stapje verder gaan dan het traditionele slacktivism, waarbij mensen gewoonweg op like klikken. 'De Ice Bucket Challenge heeft het luilaktivisme verlengd en verbreed, en dat is eigenlijk heel knap’, tekende de Volkskrant uit zijn mond op.
In hetzelfde artikel werd ook nog het verwijt van ‘funding cannibalism’ besproken. De actie ten bate van de bestrijding van de ziekte ALS zou andere ‘meer belangrijke’ goede doelen in de weg kunnen zitten. De krant vergat te vermelden dat andere goede doelen op termijn ook kunnen profiteren van een nieuw ontstane geefcultuur. Het is immers niet geheel onvoorstelbaar dat de actie een publiek bereikt dat anders niet snel geld zou hebben gegeven aan een goed doel. Er moet wel gezegd worden dat lang niet iedereen die meedeed daadwerkelijk geld over heeft gemaakt, maar ook deze deelnemers hebben aandacht gegenereerd en geven de volgende keer misschien wel. Als laatste kan tegen het argument van ‘funding cannibalism’ worden ingebracht dat leed - en de fondsen die daarvoor beschikbaar komen - nu eenmaal niet kwantitatief valt uit te drukken. Daarvan is ook dit filmpje een mooi bewijs.
Natuurlijk wordt er ook hardop nagedacht over het geven van een gevolg aan de actie. Door Stichting ALS Nederland of door andere goede doelen. Dat het lastig zal zijn spreekt uit een van de kernwaarden van deze actie: ‘spontaniteit’. Fons van Rooij van het IF liet aan de ING weten dat veel goede doelen moeilijk om kunnen gaan met spontaniteit: “De meeste goede doelen willen alles wat er gebeurt zelf beheersen. Maar je moet supporters juist enthousiasmeren”.
Of een eenvoudig kopie zal slagen is de vraag. Wij hopen natuurlijk van harte dat de ‘Pudding Challenge’ die door Paul de Leeuw werd geïnitieerd een groot succes wordt. Veronique de Bos van de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) daarover. “Hij haakte daarmee in op de Ice Bucket Challenge, en riep andere bekende Nederlanders op om onze organisatie te steunen. De actie van De Leeuw is mooi voor onze naamsbekendheid. We gaan ook nog met hem in gesprek.”
Fondsenwervers mogen zich derhalve de komende jaren gaan buigen over de vraag hoe ze zo goed mogelijke massale spontaniteit kunnen initieren. Een moeilijke klus.
Bron: Vakblad Fondsenwerving
