Jacqueline Cleton over fondsenwerving: 'Ik run hier een eenmanszaak'

Aan welke goede doelen geef je zelf?

Ik geef aan een rits goede doelen, met name in de gezondheidzorg. Denk aan Alzheimer Nederland, Nationaal MS Fonds, KWF Kankerbestrijding en de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis. Daarnaast ben ik ook vaste donateur bij mijn eigen organisatie, Reade Foundation (voorheen Stichting Vrienden van Reade). Reade is hét centrum voor revalidatiegeneeskunde en reumatologie in Amsterdam en omgeving. Als Reade Foundation proberen we het leven van onze cliënten aangenamer te maken met aanvullende voorzieningen en faciliteiten. Ook ben ik sinds de jaren 80 lid van Natuurmomenten en geef ik regelmatig ad hoc aan organisaties die mij persoonlijk aangrijpen. Neem Lars de Beer, een veertiger die bij Reade heeft gerevalideerd. Hij liep een dwarslaesie op door een mountainbikeongeluk en bleek zich als zelfstandige nog niet te hebben verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Verschrikkelijk natuurlijk. Zijn vrienden hebben een crowdfundingevenement opgezet Paddle for Lars. De campagnevideo greep mij erg aan. Na het zien van die beelden, heb ik meteen geld overgemaakt. Meedoen aan sponsorlopen doe ik zelden. Wel heb ik eens een collecte gelopen voor de Leprastichting, omdat een goede vriendin daar werkte en haar netwerk handig had opgetrommeld. Maar over het algemeen zie ik mezelf meer als gever.

Hoe maak jij je de keuze om een goed doel te steunen?

In mijn donatiekeuzes leun ik enorm op mijn emotie en houd ik het graag dichtbij huis. De reden dat ik Alzheimer Nederland steun is dat mijn moeder aan dementie is overleden en ik geef aan het Emma Kinderziekenhuis, omdat mijn eigen dochter daar ooit heeft gelegen. Sinds kort zit mijn zus op het Griekse eiland Lesbos voor Movement On The Ground, de organisatie van Johnny de Mol. Daar geef ik nu dus ook aan.

Wat mij ook kan beroeren, is die postercampagne van Stichting ALS. Dan rijd je op je fiets voorbij zo’n poster met een portret van iemand met de tekst ‘ik ben inmiddels overleden’. Dat grijpt me dan zo aan.

Ook mijn lidmaatschap van Natuurmomenten is door emotie ingegeven. Ik keek ooit, zeker vijfentwintig jaar terug, naar een grote tv-show van hen waarin prachtige beelden werden getoond van BN’ers die door hun favoriete plek in de Nederlandse natuur wandelden. Toen wist ik meteen: ik wil dat deze natuur behouden wordt. Sindsdien ben ik dus lid.

Maakt een straatwerver een kans bij jou?

Eerlijk gezegd loop ik daar het liefst met een boogje omheen. Op straat geven past niet zo goed bij mij omdat ik liever zelf het moment bepaal wanneer ik geef, bijvoorbeeld na het zien van een aangrijpende poster of campagnefilm. Maar als ik wervers aan de deur krijg, luister ik wel altijd. Als fondsenwerver ben je toch benieuwd hoe zij hun boodschap verwoorden. Meestal doen ze dat met een aanstekelijk enthousiasme. Maar wat ik vervolgens jammer vind, is dat je zelden een eenmalige donatie kunt doen via bijvoorbeeld Tikkie. In plaats daarvan moet je je persoonlijke gegevens invullen waardoor je opgenomen wordt in hun bestand en er meteen voor een lange periode aan vastzit. Dat doe ik dus meestal niet. Zoals gezegd, ik kies liever mijn eigen doelen op mijn eigen moment uit.

Wat ik verschrikkelijk vind zijn extra donatieverzoeken die je meestal rond kerst krijgt - Jacqueline Cleton

Hoe belangrijk vind je als donateur de communicatie van goede doelen?

Ik hoef eigenlijk niet veel te horen van mijn goede doelen, zeker als het gaat om grote organisaties. Die kom je via hun landelijke campagnes of in de pers toch al overal tegen, dus dan hoef ik niet ook nog een nieuwsbrief van hen te ontvangen. Wel vind ik tijdschriften leuk om te krijgen, al lees ik ze niet altijd. Wat ik verschrikkelijk vind zijn extra donatieverzoeken die je meestal rond kerst krijgt. Daarin vragen ze dan op omslachtige wijze of je niet nog meer wilt geven. Daar heb ik echt niets mee.

Mijn communicatievoorkeuren zie je eigenlijk wel terug in mijn werk bij de Reade Foundation. Daar sturen we maar vier keer per jaar een nieuwsbrief en zetten we onze website in. Ik zie het als een handige en laagdrempelige manier om mensen te informeren over de activiteiten die ze mede mogelijk maken.

Wanneer bedacht je ik word fondsenwerver?

Ik heb communicatie gestudeerd in Amsterdam en nadien gewerkt in werving en selectie, pr en de tijdschriftenbranche. Toen ik deze functie, als fondsenwerver bij de Reade Foundation, tegenkwam, was ik meteen geïnteresseerd. Ik heb altijd graag in de gezondheidszorg willen werken. Mijn moeder was vroeger ergotherapeut, mijn vader oncoloog en mijn man is tandarts. Bovendien kende ik Reade al, mijn kinderen hebben hier zwemles gehad. Ik was altijd al erg onder de indruk van het werk dat ze hier doen: zorgen dat mensen weer grip op hun leven krijgen. Als organisatie maken we activiteiten en voorzieningen mogelijk voor cliënten die niet uit het reguliere budgetten kunnen worden betaald. Denk aan sociale activiteiten voor revaliderende cliënten die in het weekend niet naar huis kunnen. Of het financieren van onderzoek rondom reumatologie of een techniek als elektrostimulatie. Dat is een methode waarbij je als cliënt plakkers op je benen krijgt waardoor kleine schokjes worden toegediend die je verlamde spieren prikkelen. Dat is een uitstekende manier om je spiermassa te trainen en complicaties zoals doorligwonden te voorkomen. Toen ik begon, vijf jaar geleden, heb ik de fondsenwerving bij Reade opgezet vanuit de Stichting Vrienden van Reade. Aan mij, als Reade’s enige fondsenwerver, de taak om de fondsenwervingsactiviteiten te centraliseren, want verschillende personen deden dat destijds elk onafhankelijk en op hun eigen manier. Daarnaast zijn er nog twee vermogensfondsen verbonden aan Reade: de Duyvensz-Nagel Stichting en Dr. Jan van Breemen Stichting. Sinds 27 juni 2018 zijn die, samen met Stichting Vrienden van Reade, gefuseerd en is de Reade Foundation ontstaan.

Hoe heb je als fondsenwerver zonder ervaring die vuurdoop doorstaan?

Ik ben heel dankbaar dat Reade met mij in zee is gegaan en dat ik het vak al doende heb mogen leren. Wat enorm heeft geholpen, is dat ik in mijn eerste jaar werd versterkt door twee medewerkers van een extern adviesbureau. Samen met hen heb ik de afdeling Fondsenwerving opgezet en de kneepjes van het vak geleerd. Zij leerden me hoe je een projectplan schrijft, hoe een goede begroting eruitziet en hoe je een donateursdatabase inricht.

Waar ik gelukkig al wel ervaring mee had voor ik hier kwam, was netwerken. Het relatiegerichte fondsen werven gaat me daardoor sinds het begin goed af. Ik weet mensen op hun gemak te stellen, de juiste contacten aan een project te verbinden en hoe je een verhaal vertelt. Wat eveneens helpt is dat ik het centrum al kende voor ik hier kwam werken, dat ik om de hoek woon en regelmatig in het Vondelpark – de achtertuin van het centrum – kom en dat mijn kinderen in hetzelfde gebouw op zwemles zaten Ik voel me daardoor sinds mijn eerste dag hier sterk verbonden met Reade en de Reade Foundation. Inmiddels ben ik naast fondsenwerver, tegenwoordig ook manager van Reade Foundation.

'In mijn donatiekeuzes leun ik enorm op mijn emotie en houd ik het graag dichtbij huis' - Jacqueline Cleton

Waar staat de fondsenwervingstak van de stichting nu, vijf jaar later?

We zijn nu één fonds met één bestuur, een rits mooie activiteiten en prachtige ambassadeurs onder wie Youp van ‘t Hek en Job Cohen. Dat is fantastisch en dat is een prestatie waar ik trots op ben. Zeker omdat ik als Reade’s enige fondsenwerver een eenmanszaak run. Dat is een mooie uitdaging, maar soms ook een valkuil. Er is namelijk zoveel te doen. Zo schrijf ik alle aanvragen aan fondsen en bedrijven - ons belangrijkste financieringskanaal allemaal zelf. Ook ben ik druk in de weer met onze particuliere donateurs. We hebben op dit moment 650 vaste gevers die gezamenlijk 16.000 euro per jaar doneren waarmee we kleine projecten financieren. Daarbovenop komen particulieren die eenmalig donaties doen. Aan nalatenschappen kom ik vooralsnog niet toe. Dat is jammer, maar je kunt als stichting van bescheiden omvang natuurlijk niet alles doen. Wij zijn immers geen KWF Kankerbestrijding die een aparte afdeling voor zoiets heeft. Overigens heb ik niet het gevoel dat ik er alleen voor sta. Integendeel, voor evenementen en communicatieklusjes werk ik nauw samen met collega’s. Ook springen bestuursleden regelmatig bij. Die zijn allen ontzettend betrokken, zetten regelmatig hun eigen netwerk in en helpen mee met het organiseren van sociale activiteiten voor de cliënten.

Waar ben je het meest trots op?

Naast het feit dat we de fondsenwervingstak hebben opgezet, ben ik trots op de activiteiten die we organiseren. Een van de hoogtepunten tot nu toe waren de VondelGames, een aangepast sportevenement dat wij elk jaar in het Vondelpark organiseren. Het park wordt dan grotendeels afgezet en er doen zowel valide als invalide sporters mee. We organiseren dat in  samenwerking met de gemeente Amsterdam en worden gesponsord door fondsen en door leveranciers zoals OIM Aktief en Kennedy van der Laan. Ook doen we een beroep op de deelnemers van de VondelGames om crowdfundingsacties op te zetten. Dat soort acties helpen enorm.

Het mooiste moment vind ik de euforie die mensen ervaren als ze over de finish komen. Afgelopen keer was er bijvoorbeeld een vrouw met MS die na de hardloopwedstrijd, genaamd Parkrun, vol ongeloof bij de eindstreep aankwam. ‘Ik had niet verwacht dat ik dit nog zou kunnen’, zei ze toen. Heel ontroerend. Hetzelfde geldt voor de duoloop waarbij valide en invalide sporters een team vormen. Daar zag ik onder meer een jongetje met een lichamelijke beperking die met zijn RaceRunner, een speciale loopfiets, en samen met zijn zusje de run uitliep. Zo’n evenement creëert een gevoel van saamhorigheid. Het is zo’n moment waarop je als fondsenwerver denkt: ‘Hier doe ik het voor’.

Wat is een grote uitdaging voor jullie?

Projecten waar wij voor werven zijn bedoeld als extraatje voor de cliënt, maar het ligt op de loer dat je fondsen gaat aanvragen voor de bedrijfsvoering zoals het bekostigen van apparatuur. Dat is niet gek, want in de zorgsector worstel je altijd met tekorten. Maar dat is niet wat we als Reade Foundation willen en dus wel iets waar ik voor waak. De cliënt moet centraal staan in onze projecten. Ik ben daarom ook heel streng op begrotingen. Ik doe niet aan afgeronde bedragen waarbij je als organisatie iets aan een fonds probeert over te houden. Het geld dat wij als Foundation werven is enkel en alleen bedoeld voor de cliënten. Om dat intern uit te leggen en tegelijkertijd geschikte projectideeën op te doen, doe ik nu samen met de bestuursvoorzitter een tour langs alle afdelingen. Op die manier willen we onze zevenhonderd professionals beter bekend maken met de Reade Foundation, zodat zij en hun cliënten beter weten wat wij voor hen kunnen betekenen.

Waar ik verder nog niet uit ben, is hoe we potentiële donateurs kunnen bereiken. Dat zijn in ons geval meestal cliënten of ex-cliënten. Maar hoe kun je die het beste benaderen? Je kunt hen immers niet aanschieten in de behandelkamer. Sterker nog, daar moet je je verre van houden, want de relatie tussen de arts en cliënt moet zuiver blijven. Op dit moment hebben we grote posters van onze ambassadeurs in de hal hangen, liggen er folders en wijzen we tijdens activiteiten op de mogelijkheid om donateur te worden. Maar ik verken graag hoe we meer donateurs kunnen werven. Een obstakel dat daarmee te maken heeft, is ook dat we als centrum onvoldoende bekend zijn bij het grote publiek. Reade en de Reade Foundation zijn vooralsnog vooral bekend bij artsen en cliënten die bij ons in behandeling zijn. Het lijkt me mooi als we onze naamsbekendheid in de komende jaren kunnen vergroten.

En ben je inmiddels helemaal ingevoerd in de fondsenwervingsbranche?

Zeker. Het is eigenlijk een heel overzichtelijke sector, zeker als je je richt op gezondheidsorganisaties. Ik weet inmiddels goed wie waar zit en ik vorm een groepje met fondsenwervers van andere revalidatiecentra in Nederland. Dat is ontzettend leuk. We vormen geen bedreiging voor elkaar omdat we allemaal in andere regio’s zitten. Sterker nog, we versterken elkaar juist. Ik kan hen zo benaderen voor advies over bijvoorbeeld donateurs.

Heb je nog een lees-, luister- of kijktip voor je collega’s?

Zelf lees ik altijd digitale nieuwsbrieven zoals die van De Dikke Blauwe, Vakblad Fondsenwerving en Nederland Filantropieland. Dat doe ik omdat ik het belangrijk vind om goed op de hoogte te zijn van de laatste ontwikkelingen binnen het vak. Neem de wetgeving rondom de Algemene Verordening Gegevensbescherming die onlangs is ingevoerd. Daar wil ik dan van weten wat het is en hoe je daar als fondsenwerver precies mee om moet gaan. Daarom volg ik ook graag webinars. Je bent dan in een uurtje bijgepraat over een specifiek onderwerp. Wat ik ook kan aanraden zijn de workshops van Nederland Filantropieland waarbij je een kijkje in de keuken neemt van andere organisaties. Ik heb dat al heel leerzaam ervaren. Want uiteindelijk is het allerbelangrijkste in de fondsenwerving: er veel op uit gaan.’