Berichten over ANBI

Het kabinet heeft in 2017 een onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de ANBI-regeling en de daarmee samenhangende giftenaftrek. Dat heeft geresulteerd in deze voorstellen: het afschaffen van contante giften, het niet meer automatisch aanmerken van niet EU/EER‑overheidsinstanties (buiten het Koninkrijk) als ANBI en het aanscherpen van de integriteitstoets.

Staatssecretaris van Financiën Vijlbrief heeft afgelopen week Kamervragen van de SP en de VVD beantwoord over de publicatieplicht van ANBI’s. In januari verschenen daarover artikelen in Trouw en de Groene Amsterdammer, naar aanleiding van onderzoek van Investico. In zijn antwoorden onderstreepte Vijlbrief de waarde van filantropie voor de Nederlandse samenleving.

Het onderzoek van journalistiek collectief Investico naar ANBI’s en de manier waarop zij door de Belastingdienst gecontroleerd worden staan onjuistheden en valse conclusies. Dat schrijft fiscaal jurist mr. dr. Ineke Koele op The Floris, een platform ‘voor deskundig en kritisch fiscaal debat, dat van de onderbuik naar de hersenpan gaat’.

Een journalistiek onderzoekscollectief bestaande uit Investico, en Pointer (KRO-NCRV) heeft onderzoek gedaan naar Algemeen nut beogende instellingen en of zij zich houden aan hun financiële publicatieplicht. Wat blijkt, van de ruim 43 duizend instellingen met de ANBI-status voldoet bijna de helft niet aan de financiële publicatieverplichting. Vier procent heeft zelfs geen werkende website, hoewel de Belastingdienst dat eist. 

Op 10 december 2019 is de wet die het UBO-register invoert aangenomen in de Tweede Kamer. In het UBO-register staan de 'uiteindelijk begunstigde eigenaren' van alle rechtspersonen in Nederland.

Vanuit eigen initiatief goed doen is een trend in de filantropie, maar hebben zulke particuliere bewegingen wel het gewenste effect? In de Filantropen-special van het Financieele Dagblad (FD) worden de voors en tegens afgewogen: ‘Het filantropische landschap dreigt kleinschalig en chaotisch te worden.’

Op 1 oktober was Vakblad fondsenwerving te gast bij de studiemiddag ‘Wat heeft de overheid voor u in petto?’ van Nederland Filantropieland. Dit evenement werd in het prachtige nieuwe gebouw van de Goede Doelen Loterijen aan de Amsterdamse Zuidas gehouden. Het werd een middag vol interessante gesprekken over belasting, wet- en regelgeving en de toekomst van de sector.

Het is voor veel goede doelen met een ANBI-status moeilijk om toereikende financiële verantwoording af te leggen, terwijl dit wel verplicht is, blijkt uit een steekproef van Follow the Money bij een vijftigtal ANBI’s. Dat brengt risico’s met zich mee: administratietaken zijn zelden een prioriteit en de controles van de Belastingdienst schieten tekort, waardoor fraude op de loer ligt.